هفتمین فرآیند جایزه تعالی صنعت پتروشیمی با حمایت و پشتیبانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و همراهی مجموعه شرکت های فعال در این صنعت عظیم و ارزش آفرین با حضور شرکت هایی از گروه ذینفعان این صنعت، تعریف و مراحل اجرایی آن در حال پیگیری است. با توجه به اهمیت جاری سازی این فرآیند در صنعت پتروشیمی و تمرین مولفه های مرتبط با فرهنگ تعالی، بر آن شدیم گفتگویی با مهندس رسول اشرف زاده، دبیر جایزه تعالی صنعت پتروشیمی داشته باشیم. نتیجه این گفتگو نوشتار زیر است:
لطفاً به اختصار تاریخچه ای از شش دوره برگزاری جایزه تعالی و اهداف آن بیان کنید؟
ضرورت اندازه گیری اصول و معیارهای اصلی مدیریت کیفیت فراگیر به عنوان یکی از نیازهای سازمانی و دغدغه های اندیشمندان حوزه مدیریت مطرح بوده و میباشد.
تغییرات زیاد و پی در پی مولفه های افتصادی در تمامی حوزه های کاری سبب شده مدیران شرکت های صنعتی بر آن شوند تا با استفاده و به کارگیری مدل های مدیریتی، قدرت رقابت و ریسک پذیری کسب و کار خود را ارتقاء دهند و کسب نتایج متوازن و پایدار را برای شرکت خود تسهیل و تضمین کنند.
براین اساس، فرآیند جایزه تعالی صنعت پتروشیمی از سال 1388 با تصویب هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان سمبلی جهت استفاده موثر از آموزه های مدیریتی جهت ارتقاء کسب و کار شرکت ها و اشاعه فرهنگ تعالی سازمانی طرح ریزی شد.
این فرآیند در سالهای 1389 لغایت 1394 با تلاش و همت تمامی دست اندرکاران این حوزه در ستاد و شرکت های همکار پیگیری و اجرا شد.
بهبود اجرای فرآیندهای کاری در حوزه های مختلف مدیریتی و پایش و بهبود نتایج عملکردی شرکت ها از جمله بهترین اهداف و دستاوردهای اجرای اینگونه فعالیت ها در هر یک از سازمان ها است که جایزه تعالی صنعت پتروشیمی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
تعریف و تمرین اجرای استراتژی های مدون در حوزه های رهبری، مالی، منابع انسانی و مشتریان و بصورت خلاصه حرکت به سمت استراتژی محور شدن سازمان ها، از دیگر دستاوردهای اجرای جایزه تعالی محسوب می شود.
اگر بخواهیم تعریف متفاوتی از تعالی سازمانی داشته باشید، چگونه این مدل را تشریح می کنید؟
به گفته شما اگر بخواهیم تعریف کمی متفاوت با تعریف های جاری از تعالی داشته باشیم رجوع به مفاهیم بنیادین مدل بهترین ایده خواهد بود. با توجه به 8 مفهوم بنیادین تعالی، تعریف زیر شاید پوشش دهنده همه ابعاد این مدل باشد.
بهترین روش برای داشتن آینده روشن، تلاش برای خلق آن است. در این راستا چابکی سازمانی جهت دستیابی به نتایج برجسته در سایه خلاقیت و نوآوری بهترین راه خلق آینده پایدار برای سازمان محسوب می شود و این مهم جز با توانمندسازی منابع انسانی و افزایش قابلیت های سازمانی میسر نمی شود. تعالی و سرآمدی سازمانی تمرین مدل و ایده ایست جهت رسیدن به ارزش های اشاره شده.
به نظر شما اجرا و تمرین مدل تعالی سازمانی چه دستاوردهایی می تواند برای بنگاه های اقتصادی داشته باشد؟
همانطوریکه قبلا اشاره شد تمام بنگاه های اقتصادی برای حفظ و بقاء خود با چالش های بی شماری در تمامی حوزه های کاری از جمله رهبری، مالی، منابع انسانی و مشتری روبه رو هستند. حفظ قدرت رقابت به خصوص در مقابل رقبای قدرتمند و مهمتر از آن تضمین بقای کسب و کار سازمان، نیازمند رویکردهایی خلاقانه و نو آورانه است.انتخاب بهترین گزینه ها برای استفاده موثر از تمامی منابع سازمان و دستیابی به نتایج متوازن و پایدار از جمله ارزشمند ترین دستاورد های قابل اشاره مدل تعالی سازمانی EFQM است. به کار گیری این مدل بههر بنگاه اقتصادی کمک می کند با شناسایی نقاط قوت و قابل بهبود سازمان و درک فرصت ها و تهدیدهای محیطی، عملکرد مناسبی را اتخاذ کند و همیشه خود را در مسیر رشد نگه دارد.
با توجه به مطلب اشاره شده از دیگر دستاوردهای جاری سازی مدل تعالی در سازمان می توان به افزایش قدرت مدیریت سازمان در ایجاد تمرکز روی مولفه های ارزش آفرین در سازمان و حذف فعالیت های غیر اثربخش، ایجاد زبان مشترک نزد ارکان مختلف سازمان باایجاد قدرت هم افزایی، ارتقاء فرهنگ رفتاری و رویکردهای سازمانی کارکنان، استفاده بهینه از امکانات و تجهیزات، ایجاد بستر آینده نگری و تصمیم سازی برای آینده، ایجاد دانش سازمانی در تمامی حوزه های کاری و سیستماتیکشدنوارتباطموثربینتوانمندسازهاونتایجدرسازماناشاره کرد.
همچنین تمرین تعالی مساویست با اشاعه و ترویج منطق رادار ( RADAR ) در سازمان و تمرین این منطق بهترین ابزار حرکت و بهبود محسوب می شود و در یک بازه زمانی مناسب شکل دهنده دانش سازمانی در تمامی حوزه ها یا به عبارت ساده ترسیم چرخه یادگیری و بهبود در سازمان است.
با توجه به تجربه چندین ساله جنابعالی در جاری سازی و به کارگیری سیستم ها و مدل های مدیریتی، چه پیشنهاداتی برای بهره مندی از نتایج ملموس تر در این حوزه ها دارید؟
استفاده موثر و بهینه از منابع و توجه جدی به سرمایه های انسانی باید به عنوان مهمترین فعالیت ها درمسیررشدوتعالی مدنظر قرار گیرد. همچنین استفاده از تجربیات شرکت های موفق در حوزه جاری سازی مدل تعالی در قالب ایده بهینه کاری، حضور هدفمند در فرآیندهای پشتیبانی کننده فرهنگ تعالی با هدف به روزآوری رویکردها و اقدامات بهبود بخش در این حوزه و به اشتراک گذاری اطلاعات عملکردی در حوزه تعالی بسیار کارساز و راهگشاست.
مشارکت و همراهی بیشتر مدیران و سرپرستان شرکت ها در فرآیند جاری سازی مدل تعالی و ایجاد ساختارهای سازمانی مناسب جهت پیشبرد سیستماتیک و پایدار فعالیت های حوزه تعالی از دیگر پیشنهادات بهبود بخش است.
دبیرخانه جایزه تعالی صنعت پتروشیمی برای بهبود فرآیند اجرایی جایزه چه برنامه هایی مد نظر دارد؟
بهبود مستمر به عنوان یکی از اهداف اصلی فرآیند جایزه تعالی به منظور اجرای یک رویکرد اثربخش همیشه مد نظر دست اندرکاران جایزه خصوصا دبیر خانه بوده است. در این راستا در هر دوره با دریافت نظرات و پیشنهادات حاضرین در این فرآیند نسبت به تعریف برنامه های بهبود، اقدام شده و همیشه کانال های ارتباطی برای دریافت این نظرات باز است.
تعریف دوره های توانمند سازی ارزیابان و کارشناسان شرکت های حاضر در جایزه بر اساس نظرات اصلاحی ارائه شده، برنامه ریزی جهت تخصصی شدن تیم های ارزیابی برای پویایی هر چه بیشتر فرآیند ارزیابی، تاکید و دعوت از شرکت های گروه ذینفعان صنعت پتروشیمی برای حضور و مشارکت فعال در اشاعه فرهنگ تعالی در سطح این شرکت ها ازجمله فعالیت های بهبود بخش در این حوزه است.
همچنین تبدیل کردن این فرآیند به یکی از فرآیند های جاری و فعال شرکت ها، استفاده بهینه از تمامی توانمندی های موجود برای گسترش فرهنگ تعالی و افزایش ضریب نفوذ فرهنگ تعالی با تعریف فعالیت های فرهنگی اثربخش در این حوزه را می توان از دیگر برنامه های دبیرخانه برای بهبود فرایند اجرایی جایزه تعالی صنعت پتروشیمی برشمرد.