بر اساس گزارش سالانه مطالعه C&EN در مورد پنجاه شرکت برتر پتروشیمی، میزان فروش این گروه به طور قابل توجهی افزایش یافته است و سود این شرکت ها حتی بیش از فروش افزایش یافته است.
میزان فروش 50 شرکت برتر پتروشیمی در سال 2017 روی هم رفته بالغ بر 851 میلیارد دلار آمریکا بوده است، در سال مالی که این مطالعه انجام شده است میزان فروش جمعی این شرکت ها به اندازه 2/12 درصد افزایش داشته است. تنها 9 شرکت شاهد کاهش میزان فروش بوده اند. این یک نقطه عطف در مطالعات اخیر است، زیرا در سال های 2015 و 2016 میزان فروش 50 شرکت برتر پتروشیمی کاهش یافته بود. دلایل افزایش فروش صنعت پتروشیمی بهبود وضعیت اقتصادی کشورها و افزایش قیمت نفت بوده است.
برای 48 شرکت از این 50 شرکت میزان سودآوری نیز افزایش یافته است. مجموع درآمد این پنجاه شرکت 6/108 میلیارد دلار آمریکا بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال قبل در حدود 4/14 درصد افزایش داشته است. هیچ شرکتی زیان خالص نداشته است و تنها 13 شرکت کاهش سود خود را گزارش کرده اند.
پیش بینی می شود که اقتصاد جهانی در سال 2019 با رشد قابل توجهی مواجه باشد، و انتظار می رود که صنعت پتروشیمی باز هم از این رونق اقتصادی بهره مند شود. اگرچه، اما طوفانی که می تواند وضعیت این صنعت را دگرگون کند تجارت است. آیا آمریکا و چین وارد یک جنگ تجاری خواهند شد و تجارت 200 میلیاردی محصولات پتروشیمی را تحت تاثیر قرار خواهند داد- به ویژه چنین اتفاقی تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی در ایالات متحده آمریکا را با مشکل مواجه خواهد کرد.
اکنون زمان ادغام در صنعت پتروشیمی است، و این روند باعث شده است که امسال داو دوپونت در جایگاه دوم بین 50 شرکت برتر قرار گیرد. ادغام شرکت لینده با پاراکسایر و ادغام بالقوه لیوندل باسل با براسکم نی می تواند فهرست های آینده شرکت های برتر را تحت تاثیر قرار دهد.
فهرست 50 شرکت برتر صنعت پتروشیمی امسال کمابیش مانند سال گذشته است. فقط دو تا از شرکت هایی که سال گذشته در این فهرست قرار داشتند یعنی شرکت بریتانیایی جانسون ماتئو، که کاتالیزور تولید می کند، و شرکت لوبریزول، که تولیدکننده مواد شیمیایی تخصصی است، فروششان امسال به اندازه ای نبوده که بتوانند در فهرست 50 شرکت برتر قرار بگیرند. این دو شرکت جای خود را به شرکت های چینی وانوها کمیکال، تولیدکننده پلی یورتان، و شرکت آمریکایی وست لیک کمیکال، تولیدکننده محصولات پتروشیمی داده اند.
در ادامه فهرست 50 شرکت برتر پتروشیمی در سال 2018 را می بییند.
1. بی. ای. اس. اف. BASF
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 2/69 میلیارد دلار آمریکا
بی. ای. اس. اف بزرگترین شرکت صنایع شیمیایی جهان است و مقر اصلی آن در آلمان قرار دارد
در سال 2018 شرکت BASF یکصد و پنجاه و سومین سالگرد تاسیس خود را جشن گرفت، زمانی که می توانست به 133 سال تجارت با چین نیز افتخار کند. گروه بی. ای. اس. اف شامل شرکت‌های تابعه و همچنین سرمایه گذاری‌های مشترک در بیش از ۸۰ کشور جهان است. این شرکت دارای شش سایت تولید یکپارچه محصولات شیمیایی و تعداد ۳۹۰ سایت دیگر تولید در اروپا، آسیا، استرالیا، آمریکا و آفریقا است. نمودار 1 میزان فروش شرکت بی. ای اس. اف. را بین سال های 2007 تا 2017 نشان می دهد. این شرکت برای دومین سال پیاپی در صدر فهرست پنجاه شرکت برتر دنیا قرار دارد.
نمودار 1- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت بی. ای. اس. اف.
منبع: cen.acs.org
2. داو دوپونت DOWDUPONT
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 5/62 میلیارد دلار آمریکا
فقط در طول چند ماه شرکت دوپونتی که ما از سال 1802 می شناختیم دیگر وجود خارجی نداشت. این شرکت با شرکت داوکمیکال ادغام شد تا شرکت داودوپونت را تشکیل دهد اما بلافاصله به سه شرکت کوچکتر تقسیم شد. اما حداقل نام دوپونت بر یکی از این سه شرکت باعث زنده ماندن آن می شود، این شرکت شرکت مواد شیمیایی کشاورزی و دانه های روغنی است که دفتر مرکزی آن نیز در ویلمینگتون خواهد بود. شرکت دیگری که از تجزیه شرکت داودوپونت ایجاد خواهد شد شرکت تخصصی تولید مواد است. این شرکت، با تولید محصولاتی مانند کولار و کورین، اصل و نسب خود را که از شرکت دوپونت به یادگار مانده حفظ خواهد کرد. اما این فقط ادغام با شرکت داوکمیکال نبود که باعث شد شرکت دوپونت برای همیشه تغییر کند. همزمان با ادغام این شرکت با داوکمیکال این خبر منتشر شد که از 54.000 نفر نیروی کار مشغول در این شرکت 10 درصد اخراج خواهند شد. در راستای این برنامه، شرکت عملیات مرکزی تحقیق و توسعه خود را مجددا طراحی کرد و آن را تبدیل به یک واحد کوچک علوم و نوآوری کرد.
نمودار 2- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت داو دوپونت در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
3. سینوپک SINOPEC
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/55 میلیارد دلار آمریکا
گروه سینوپک یکی از زیربخش های شرکت CNCP است و در راس فهرست شرکت های بزرگ نفت و گاز دنیا قرار دارد. مهم ترین نکته در مورد این شرکت این است که این شرکت در سال 2000 تاسیس شده است و در طول 16 سال از تاسیس آن توانسته است شرکت های بزرگی که برای سال های طولانی بر این صنعت سیطره داشتند را پشت سر بگذراد. در سال 2009 شرکت سینوپک در رده نهم رتبه بندی فورچون گلوبال 500 قرار داشت. رئیس و مدیرعامل این شرکت در حال حاضر به ترتیب ونگ یوپو و فو چنگ یو[1] هستند. درآمد این شرکت سالانه 825/2 تریلیون یوان است که معادل 6/437 میلیارد دلار آمریکا می شود. در حال حاضر 358.571 نفر در این شرکت مشغول به کار هستند.
سال 2017 سال خوبی برای این شرکت بود و میزان فروش آن در حدود 32 درصد افزایش یافت. سرمایه گذاری مشترک این شرکت با شرکت بی. ای. اس. اف.، که یک برنامه توسعه مثبت به حساب می آید، ظرفیت تولید خود را دو برابر خواهد کرد.
شرکت سینوپک اعلام کرده است که در سال 2018 بیشترین میزان سود را در تاریخ شرکت خود ثبت کرده است و به همین دلیل میزان سود سهام توزیعی خود را به طور قابل توجهی افزایش داده است. نمودار 3 میزان سود سالانه شرکت سینوپک را از سال 2000 تا سال 2018 نشان می دهد.
نمودار 3- سود سالانه شرکت سینوپک
منبع: Company filings, Bloomberg data
بر اساس داده های منتشر شده توسط این شرکت یکی از مهم ترین دلایل افزایش سود این شرکت در سال 2018 توسعه ظرفیت تولید بخش پالایشگاهی این شرکت بوده است.
نمودار 4- بخش پالایشگاهی باعث افزایش سود شرکت سینوپک شده است
منبع: Company filings, Bloomberg data
4. سابیک SABIC
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 6/37 میلیارد دلار آمریکا
در دهه 2000، هلدینگ صنایع پایه سعودی، با خرجکرد میلیاردها دلار بر روی پروژه های پتروشیمی در موطن خود، باعث پیشرفت صنعت ساخت و ساز در خاورمیانه شد، منطقه ای که همواره به دلیل دارا بودن خوراک های ارزان همچون اتان در این صنعت بسیار خوش درخشیده است. در حال حاضر، که شرایط عرضه نامناسب شده است این شرکت به متنوع سازی فعالیت های خود علاقه مند شده است. شرکت سابیک و گروه صنعتی زغال سنگ شنهوانینگشیا مشغول مطالعه طرحی هستند که بر اساس آن قرار است به صورت مشترک یک کارخانه تبدیل زغال سنگ به مواد شیمیایی در داخل چین بسازند.
اخیرا شایعه ای پخش شده بود مبنی بر اینکه قرار است به عنوان بخشی از برنامه مدرن سازی اقتصاد عربستان سعودی شرکت سابیک و شرکت غول پیکر سعودی یعنی آرامکو با یکدیگر ادغام شوند، که این دو شرکت این خبر را تکذیب کردند.
نمودار 5- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت سابیک در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
5. اینئوس INEOS
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 6/34 میلیارد دلار آمریکا
بهترین نکته در مورد این شرکت این است که در سال 1998 تاسیس شده است. اما به رغم مدت زمان کوتاهی که از عمر این شرکت می گذرد توانسته است جایگاه خود را به عنوان یکی از 10 شرکت برتر در این صنعت تثبیت کند. این شرکت توسط جیم راتکلیف[2] تاسیس شده است و دفتر مرکزی آن در شهر لندن واقع شده است. موسس این شرکت در حال حاضر مدیر عامل و رئیس هیات مدیره این شرکت است. اگرچه تاریخ این شرکت همواره تحت تاثیر دستاوردهای آن بسیار جذاب و شنیدنی است، اما در سال 2008 این شرکت با بدشانسی مواجه شد و بدترین سال اقتصادی خود را تجربه کرد. در همان سال این شرکت درگیر بحث و جدل هایی شد که در مورد حقوق بازنشستگی کارکنانش در یکی از پالایشگاه های زیرمجموعه آن اتفاق افتاده بود. فروش سالانه این شرکت در حدود 7/29 میلیارد دلار آمریکا است.
نمودار 6- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت سابیک در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
6. فورموسا پلاستیکز FORMOSA PLASTICS
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 1/32 میلیارد دلار آمریکا
شرکت تایوانی تولیدکننده مواد شیمیایی، گروه پلاستیک فورموسا، نسبت به سرمایه گذاری در پروژه های عظیم استخراج گاز شیل با هزینه پایین در ایالات متحده آمریکا نظر مثبتی دارد. شرکت فورموسا پلاستیک آمریکا که هویت آمریکایی دارد، اخیرا ساخت یک کارخانه کراکر اتیلن و دی هیدورژنه سازی پروپان را در پوینت کامفورت در ایالت تگزاس را آغاز کرده است. سال گذشته نیز یکی دیگر از زیر مجموعه های آمریکایی شرکت فورموسا تحت عنوان شرکت پتروشیمی فورموسا، اعلام کرد بر روی یک طرح 4/9 میلیارد دلاری ساخت یک مجتمع پتروشیمی مطالعه می کند که قرار است در شهر سنت جیمز در ایالت لوس آنجلس ساخته شود، این طرح در دو فاز انجام خواهد شد و ساخت آن در حدود یک دهه به طول خواهد انجامید.
نمودار 7- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت فورموسا پلاستیکز در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
7. اکسون موبیل EXXONMOBIL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 7/28 میلیارد دلار آمریکا
این شرکت چند ملیتی نفت و گاز آمریکایی در سال 1999 تاسیس شد و دفتر مرکزی آن در تگزاس واقع شده است. همان طور که از نام این شرکت پیداست این شرکت از ادغام دو شرکت اکسون و موبیل[3] ایجاد شده است. در سال 2014 شرکت اکسون موبیل دومین شرکت پرسود دنیا در رده بندی فورچون 500 [4] شناخته شده بود. این شرکت بزرگترین غول تولید پتروشیمی است و میزان تولید آن به روزانه 95/3 بشکه معادل نفت می رسد. این شرکت همچنین در مورد کوتاهی در پاک کردن لکه نفتی در آلاسکا در سال 1989 مورد انتقادات بسیاری قرار گرفت. درآمد این شرکت بالغ بر 6/218 میلیارد دلار آمریکا و درآمد عملیاتی آن 936 میلیون دلار است. مدیرعامل و رئیس هیات مدیره این شرکت در حال حاضر دارن وودز[5] است.
نمودار 8- درآمد شرکت اکسون موبیل از سال 2001 تا سال 2017 (ارقام به میلیون دلار آمریکا)
منبع:www.statista.com
8. صنایع لیوندل بازل LYONNEDLLBASELL iNDUSTRIES
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/28 میلیارد دلار آمریکا
در سال 2014، زمانی که سرمایه گذار عمل گرا دانیل لوئب در جهت تجزیه داوکمیکال تلاش می کرد، گزارشی منتشر کرد که در آن به صورت بسیار نامطلوبی شرکت داو را با صنایع لیوندل بازل مقایسه کرد. لوئب در آن گزارش تصریح کرده بود که اگر شرکت داو مانند لیوندل عمل می کرد می توانست سالانه 5/2 میلیارد دلار درآمد بالاتری کسب کند.
لیوندل یکی از محافظه کارترین شرکت های تولیدکننده مواد شیمیایی از نظر مالی است، و به همین دلیل از پروژه بنیادی احداث واحد کراکر اتیلن در آمریکا حرفی به میان نیاورده است. اما از طریق روند صعودی بهبودی پروژه های خود در سال های گذشته، شرکت لیوندل توانسته است ظرفیت تولید خود را به میزان 20 درصد افزایش دهد. ضمن اینکه توانسته است در مقایسه با رقبای خود ارزش محصول تولید واحد کراکر اتیلن خود را با سرعت بیشتر و قیمت کمتر، به ثمر برساند. باوشپاتل، مدیرعامل شرکت لیوندل، در نامه سالانه خود به سهامداران نوشته است: «من مطمئنم ما شرکتی را می سازیم که از نظر برتری عملیاتی و عملکرد مالی زبانزد خاص و عام خواهد بود.»
نمودار 9- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت لیوندل بازل در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
9. میتسوبیشی کمیکال MISUBISHI CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/26 میلیارد دلار آمریکا
واحد گاز صنعتی هلدینگ مواد شیمیایی میتسوبیشی، تیائونیپونسانسو، با خرید کارخانه های تجزیه هوا، اکسید نیتروس و دی اکسید کربن از شرکت ایرلیکوئید، بازار آمریکای شمالی را به شدت مورد هجوم قرار داده است. شرکت ایرلیکوئید مجبور بود به دلیل فرو نشاندن نگرانی هایی که در مورد قوانین آنتی تراست به دلیل خرید ایر گاز پیش آمده بود این سه کارخانه را بفروشد. شرکت تیائونیپونسانسو، پنجمین شرکت تولیدکننده گاز صنعتی در دنیا، همچنین حق مالکیت چند کارخانه در تایلند و سنگاپور را نیز به دست آورد. در عین حال، شرکت میتسوبیشیکمیکال یک پروژه سرمایه گذاری مشترک با آساهیکاسایی برای ساخت یک واحد اتیلن را در میزوشیما در ژاپن را به اتمام رسانده است.
شرکت میبسوبیشی رایون در جهت یک اقدام تثبیت قدرت شرکت میتسوبیشی کمیکال، با رقبای ژاپنی خود صنایع اوبه و جی. اس. آر برای ادغام کارخانه های آکریلونیتریله- بوتادین–استایرن وارد مذاکره شده است.
نمودار 10- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت میتسوبیشی کمیکال در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
10. ال جی کم LG CHEM
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 2/23 میلیارد دلار آمریکا
همین طور که کسب و کار بخش های تولید محصولات الکترونیکی و باتری رشد می کند، شرکت ال. جی. کم به دنبال توسعه چشمگیر بخش تحقیق و توسعه خود است. به گونه ای که این شرکت قصد دارد تعداد نیروی انسانی مشغول در بخش تحقیق و توسعه خود را در یک دهه آینده را از 800 به 6.300 نفر برساند.
همچنین این شرکت یک جایزه تحقیقاتی را برای مسابقه در بخش نوآوری رونمایی کرده است که نزدیک 150.000 دلار آمریکا است و برای دانشمندانی در نظر گرفته شده است که در بخش های مواد، فناوری زیستی و سایر رشته ها فعالیت می کنند. از نظر میزان مخارج سرمایه ای، این شرکت در یک سرمایه گذاری مشترک 450 میلیون دلار صرف ساخت مواد کاتدی مورد استفاده در باتری لوازم الکتریکی صرف کرده است.
نمودار 11- میزان فروش محصولات شیمیایی توسط شرکت ال. جی. کم در یک دهه اخیر
منبع: cen.acs.org
11. ایر لیکوئید AIR LIQUID
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 6/22 میلیارد دلار آمریکا
12. صنایع ریلاینس RELIANCE INDUSTRIES
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 6/17 میلیارد دلار آمریکا
13. دوپونت DUPONT
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/17 میلیارد دلار آمریکا
14. لینده LINDE
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 9/16 میلیارد دلار آمریکا
15. صنایع توری TORAY INDUSTRIES
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 9/16 میلیارد دلار آمریکا
16. آکزونوبل AKZONOBEL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 5/16 میلیارد دلار آمریکا
17. صنایع اوونیک EVONIK INDUSTRIES
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/16 میلیارد دلار آمریکا
18. کاوسترو COVESTRO
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 16 میلیارد دلار آمریکا
19. براسکم BRASKEM
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/15 میلیارد دلار آمریکا
20. صنایع پی. پی. جی. PPG INDUSTRIES
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 8/14 میلیارد دلار آمریکا
21. سومیتومو کمیکال SUMITOMO CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 6/14 میلیارد دلار آمریکا
22. لاته کمیکال LOTTE CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 1/14 میلیارد دلار آمریکا
23. شین- اتسو کمیکال SHIN- ETSU CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: میلیارد دلار آمریکا
24. سولوی SOLVEY
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/12 میلیارد دلار آمریکا
25. میتسو کمیکالز MITSU CHEMICALS
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 9/11 میلیارد دلار آمریکا
26. پراکسیر PRAXAIR
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/11 میلیارد دلار آمریکا
27. یارا YARA
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/11 میلیارد دلار آمریکا
28. لانکسس LANXESS
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 9/10 میلیارد دلار آمریکا
29. بیر BAYER
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 8/10 میلیارد دلار آمریکا
30. دی. اس. ام. DSM
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 8/9 میلیارد دلار آمریکا
31. آساهی کازئی ASAHI KASEI
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 7/9 میلیارد دلار آمریکا
32. ایست من کمیکال EASTMAN CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 5/9 میلیارد دلار آمریکا
33. آرکما ARKEMA
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/9 میلیارد دلار آمریکا
34. سینجنتا SYNGENTA
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 2/9 میلیارد دلار آمریکا
35. شورون فیلیپس کمیکال CHEVRON PHILLIPS CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 1/9 میلیارد دلار آمریکا
36. بورئالیس BOREALIS
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 5/8 میلیارد دلار آمریکا
37. ایندوراما INDORAMA
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/8 میلیارد دلار آمریکا
38. اس. کی. اینوویشن SK INNOVATION
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/8 میلیارد دلار آمریکا
39. شرکت هانتسمن HUNTSMAN CORP
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 2/8 میلیارد دلار آمریکا
40. ایر پروداکتز اند کمیکالز AIR PRODUCTS & CHEMICALS
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 2/8 میلیارد دلار آمریکا
41. اکولب ECOLAB
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 1/8 میلیارد دلار آمریکا
42. وست لیک کمیکال WESTLAKE CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 8 میلیارد دلار آمریکا
43. وانهوا کمیکال WANHUA CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 9/7 میلیارد دلار آمریکا
44. ساسول SASOL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 7/7 میلیارد دلار آمریکا
45. موزائیک MOSAIC
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/7 میلیارد دلار آمریکا
46. پی. تی. تی. کمیکال PTT CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 4/7 میلیارد دلار آمریکا
47. توسو TOSOH
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 3/7 میلیارد دلار آمریکا
48. دیک DIC
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 7 میلیارد دلار آمریکا
49. هانوا کمیکال HANWA CHEMICAL
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 9/6 میلیارد دلار آمریکا
50. کلارینت CLARIANT
میزان فروش محصولات شیمیایی در سال 2017: 5/6 میلیارد دلار آمریکا
[1] Wang Yupu and Fu Chengyu