در این یادداشت سعی بر این است که از مسائل مربوط به پایداری گرفته تا مشتری مداری، چشم انداز سال ۲۰۲۲ صنعت پتروشیمی ۵ روند مهم را که میتواند چراغ راه شرکتهای پتروشیمی در سال پیش رو باشد، معرفی کنیم.
با آغاز سال ۲۰۲۲ میلادی انتظار می رود که افزایش تقاضا هم برای کالاهای شیمیایی اساسی و هم برای مواد شیمیایی تخصصی همچنان افزایش یابد و همین باعث می شود که قیمتها در طول سال آینده افزایشی باشد. همچنان انتظار می رود که میزان مخارج سرمایه ای در سال ۲۰۲۲ افزایش یابد زیرا بازیگران پیش روی صنعت پتروشیمی بر روی افزایش ظرفیت تولید و توسعه بازار های نهایی هم در مسیر های ارگانیک و هم در مسیرهای غیر ارگانیک تمرکز کرده اند.
اگر چه صنعت پتروشیمی میتواند به دلیل افزایش هزینه مواد اولیه فشارهایی را بر روی سود نهایی خود شاهد باشد، احتمال می رود که این مسئله در نیمه اول سال ۲۰۲۲ میلادی همچنان ادامه داشته باشد.
علاوه بر این احتمالاً یکی از موضوعات مهم مورد توجه شرکتهای پتروشیمی ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۲ موضوع پایداری و کاهش محتوای کربن محصولات است. همچنین انتظار می رود که بسیاری از شرکتهای پتروشیمی میزان سرمایهگذاری خود را بر روی توانمندی های تحقیق و توسعه افزایش دهند تا به این ترتیب بتوانند ردپای کربن را هم برای خودشان و هم برای مشتریانشان کاهش دهند و همین طور ضایعات پلاستیکی را نیز کم کنند.
بنابراین یکی از اهداف عمده شرکت های پتروشیمی در سال ۲۰۲۲ میلادی این است که به نحوی برنامه ریزی کنند که هم میزان انتشار آلاینده ها کم شود و هم ضایعات خود را تجاری کنند، به این مفهوم که ضایعات خود را بازیافت کنند. در ادامه ۵ روند مهم که مسیر حرکت صنعت پتروشیمی جهان در سال ۲۰۲۲ را تعیین خواهد کرد با هم مرور می کنیم.
۱. رشد بازارهای نهایی
در حالی که هزینه ها افزایش می یابد، وضعیت صنعت پتروشیمی بهبود خواهد یافت.
صنعت پتروشیمی ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۲ با رشد قابل توجهی مواجه خواهد شد زیرا اقتصاد همه کشورها به حالت عادی برمی گردد و محدودیت ها حذف می شود و همه این عوامل باعث میشود که نرخ بهره برداری از کارخانه ها که با پاندمی کرونا به شدت تحت تاثیر قرار گرفته بود افزایش یابد.
انتظار می رود که حجم مبادلات مواد شیمیایی ایالات متحده آمریکا در حدود یک و نیم درصد در سال ۲۰۲۱ و ۳ درصد در حال در سال ۲۰۲۲ افزایش یابد، این در حالی است که انتظار می رود میزان حمل و نقل مواد شیمیایی در صنعت پتروشیمی ایالات متحده آمریکا که در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱۳.۵ درصد کاهش پیدا کرده بود در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ به میزان ۸ درصد افزایش یابد.
از طرف دیگر انتظار می رود که میزان صادرات ایالات متحده آمریکا نیز به طور قابل توجهی افزایش یابد، زیرا اقتصاد کشورهای بزرگ به حالت عادی بر میگردد و تقاضای واردات در کشورهایی که شریک تجاری آمریکا محسوب میشوند افزایش می یابد.
اما یکی از ریسک های این بهبود قابل توجه تورم است. برای مثال قیمت های نقدی نفت خام برنج و به شدت افزایش یافته و در سطح متوسط ۷۴ دلار آمریکا به ازای هر بشکه در ماه سپتامبر ۲۰۲۱ ثابت باقی ماند. این ارقام تورم شواهدی ارائه می کند مبنی بر اینکه اعضای مواد خام و نیروی کار برای همراهی با افزایش تقاضا ناکام مانده است. بانک های مرکزی در ایالات متحده آمریکا و اروپا انتظار دارند که تعیین های مربوط به عرضه و تورم در سال ۲۰۲۲ بهتر شود و انتظار می رود که در این سال اقتصاد جهانی بهبود بیشتری داشته باشد و برنامه های حمایتی دولت ها نیز از سر گرفته شود.
۲. تغییر تقاضا
تبدیل پرتفوهای دارایی برای کمک به نوسانات آب و هوا
شرکت های پتروشیمی در حالی به سال ۲۰۲۲ وارد می شوند که یک دوره پر تلاطم از غلبه بر چالش های شرایط بازار را در سال ۲۰۲۰ و 2021 تجربه کردهاند، این درحالی است که پاندمی کووید-۱۹ پس از یک دهه پرتنش هیزم بر آتش این نوسانات ریخت. پاندمی کووید ۱۹ تقاضا برای انواع پلاستیک و مواد شیمیایی و تخصصی را با چالش مواجه کرد و همین امر باعث شد که پرتفوی دارایی شرکت های پتروشیمی با تغییراتی مواجه شود. تغییر مخارج به صورت جزئی از تغییرات قیمتی محصولات پتروشیمی را منعکس کرد اما بیشتر به دلیل روند های بلندمدت شامل توسعه صنعت پتروشیمی در خلیج ساحلی ایالات متحده آمریکا شد. احتمالاً سال ۲۰۲۲ نیز با چنین نوساناتی در قیمت و تقاضا مواجه خواهد شد، بخش پتروشیمی باید خود را با تغییرات جدید وفق دهد به خصوص که گذار انرژی در حال شتاب گرفتن است.
احتمالاً شرکت های پتروشیمی بر روی تغییر پرتفوی دارایی و متوازن کردن داد و ستد های خود بین گزینه های مختلف استراتژیک با ملاحظات اساسی همچون مقیاس، حوزه محصول و فرصتهای رشد انتخاب خواهند کرد.
۳. پایداری
تغییرات آب و هوایی تلاشهای پایداری را افزایش خواهد داد
احتمالا در سال ۲۰۲۲ صنعت پتروشیمی برای کاهش محتوای کربن تحت فشار قرار خواهد گرفت، این فشارها هم از جانب قوانین و مقررات و هم از جانب تلاشهای علمی است که اثرات مربوط به تغییرات آب و هوایی را متعادل کند. علاوه بر این صنعت ممکن است با شرایطی مواجه شود که فشار عمومی نیز بر آن غالب شود زیر و عموم مردم نیز نسبت به مسئله ضایعات پلاستیکی و دفع نامناسب ضایعات مربوط به محصولات شیمیایی حساس شده اند.
در حالی که اجتناب از انتشار آلاینده های حاوی کربن در صنعت پتروشیمی به دلیل ارتکاب فرآیندهای حرارتی پیشرفت های مربوط به تولید مواد شیمیایی فاقد کربن تاثیر بسیار زیادی بر شرایط آب و هوایی دارد. منافع ناشی از کاهش محتوای کربن در شرکتهای پتروشیمی فقط متوجه خود این صنعت نیست زیرا صنعت پتروشیمی در واقع بسیاری از مواد اولیه که سنگ بنای بسیاری از زنجیرههای ارزش محسوب میشود را تولید میکند.
۴. تحول دیجیتالی
تغییر و تحولات دیجیتالی در صنعت پتروشیمی بایستی سرعت پیدا کند. پتانسیل های بسیار قوی اما نسبتاً کشف نشده ای در مورد تحلیل داده های پیشرفته و فناوری های دیجیتالی برای به کارگیری در صنعت پتروشیمی وجود دارد.
امروزه ابزارهای دیجیتالی و فناوری ها راه حل قابل دسترس اقتصادی برای افزایش کارایی فرایندها به حساب می آید و همچنین برای طراحی محصولات و فرآیندهای جدید. به دلیل همگرایی شتاب روند بهبود مانند پیشرفتهایی که در زمینه سنسور ها، محاسبات عددی و تحلیلی صورت گرفته است انتظار می رود که بسیاری از فرآیندها درس حوزه در سال ۲۰۲۲ تحت تاثیر قرار گیرند: در دسترس بودن داده ها، پردازش داده ها و تحقیق در مورد مهندسی و مواد.
در گذشته کسب و کارهای شیمیایی به صورت عمده از تحلیلهای داده های پیشرفته و نوآوری های دیجیتالی در فرایندهای خود استفاده میکردند که باعث میشد از این ها به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند و منافع و سود شرکت و افزایش پیدا کند.
اگرچه شرکتهای پتروشیمی در حال حاضر دارند به این موقعیت میرسند که تغییر و تحول دیجیتالی در واقع به کار گیری بهتر فناوری ها در جهت فرهنگ نیازهای مردم ساختارها و وظایف است.
۵. مشتری مداری
توجه به مشتری مداری برای ایجاد تمایز در بازار
انتظارات مشتریان و رفتار آنها در طول دهه های گذشته تغییرات قابل توجهی داشته است و پس از پایان کرونا نیز این تغییرات بسیار چشمگیر بوده است. انتظار می رود که امروزه شرکت های پتروشیمی برای برآوردن نیازهای مشتریان و همچنین انتظارات آنها در هر مبادله منافع آنها را در نظر بگیرند تا با نوعی به تعهد آنها احترام گذاشته باشند. توان انجام چنین کاری تا حد زیادی بستگی به این دارد که تا چه اندازه مشتری مداری در همه مراحل زنجیره ارزش در شرکت های پتروشیمی مورد توجه قرار گرفته است.
به ویژه همراه با همگرایی بسیاری از صنایع که درحال برندسازی مجدد و تعیین مجدد جایگاه خود در بازار هستند و مشتری مداری باید یک نقش ابزاری در پیشرو بودن شرکتهای پتروشیمی ایفا کند. شرکت های پتروشیمی احتمالاً استفاده از فناوری های دیجیتال را به منظور توانمندسازی روندهای اتوماتیک و فضاهای مجازی برای به دست آوردن سهم بیشتری از بازار در دستور کار قرار خواهد داد.
این نوع آوری مشتری مداری که در واقع از ابزارهای زمان واقعی بهره می برد می تواند به بهبود حوزه مقیاس و بازدهی تلاش های مربوط به تحقیق و توسعه نقش مهمی داشته باشد.