به گزارش شانا، مهندس محمد علیآبادی، سرپرست وزارت نفت، که هفته گذشته به عنوان رئیس کنفرانس در اجلاس 159 سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) حضور یافت، در همین زمینه یادداشتی منتشر کرد که متن آن را در ادامه می خوانید:
قبل از تشکیل اجلاس 159 اوپک، صاحبنظران معتقد بودند این اجلاس از دشوارترین اجلاسهای وزرای نفت اوپک خواهد بود زیرا از یک سو کشورهای صنعتی و در رأس آنها امریکا از قیمتهای نفت ابراز نارضایتی کرده و از اوپک خواسته بودند که با افزایش تولید، زمینه کاهش قیمتهای نفت را فراهم نمایند که در این راستا در اظهارنظرهای وزرای اوپک قبل از تشکیل اجلاس 159 اوپک برخی از کشورهای عضو اوپک همسو با درخواست کشورهای صنعتی اعلام کردند که بازار نیازمند عرضه بیشتر است و سقف تولید اوپک باید افزایش یابد. همچنین متقابلاً برخی دیگر از کشورهای عضو اوپک پیشاپیش اعلام کرده بودند که بازار نفت نیازمند نفت اضافی نیست و سقف تولید اوپک نباید تغییر یابد.
از این رو پیشبینی میشد که اجلاس 8 ژوئن صحنه رویارویی این دو نظریه است که یکی با افزایش تولید موافق و دیگری با آن مخالف است. در واقع یک گروه به دنبال رضایتمندی کشورهای غربی و دیگری با استقلال رأی به دنبال منافع ملی خود است. یک گروه به دنبال کمک به بهبودی اقتصاد کشورهای غربی با ارائه نفت ارزانتر و یک گروه ضمن آن که نمیخواهد لطمهای به اقتصاد جهانی بزند، عمدتاً به فکر بهبودی اقتصاد ملی است. گروه طرفدار افزایش تولید اوپک معتقد بود که در بازار نفت تقاضای اضافی به میزان 1.5 میلیون بشکه در روز تا آخر سال میلادی جاری وجود دارد و اوپک در این اجلاس افزایش 1.5 میلیون بشکه در روز را باید تصویب نماید اما گروه طرفدار تثبیت سقف تولید با استدلالهای منطقی، معتقد بودند هیچ گونه کمبودی در بازار نفت وجود ندارد مضافاً این که ذخیرهسازیهای کشورهای مصرف کننده عمده در سطحی بالاتر از متوسط پنج سال قرار دارد و نیز علاوه بر آن 64 میلیون بشکه نفت شناور به صورت سرگردان در بازار وجود دارد بدون آن که خریداری برای آن باشد. همچنین افزایش تولید عراق (که خارج از سهمیهبندی است) در ماههای آتی و نیز احتمال ورود مجدد نفت لیبی در آینده را نباید از نظر دور داشت لذا دلایل منطقی برای افزایش تولید وجود ندارد مگر آن که بخواهیم عمداً قیمتها را پائین بیاوریم و اقتصاد خود را فدای اقتصاد دیگران نماییم که این عاقلانه نیست.
این گروه آنقدر منطقی بود که اعلام کرد در ماههای آینده عملکرد بازار اگر به گونهای بود که نیاز به عرضه اضافی نفت را نشان داد با آن موافقت خواهند کرد از این رو از گروه مقابل میخواست که دو تا سه ماه صبر کنند و عملکرد بازار را دنبال نمایند و مطمئن باشند که در صورت نیاز اوپک با تشکیل اجلاسی اضطراری اقدام لازم را انجام خواهد داد اما متأسفانه گروه طرفدار افزایش تولید، اصرار بر افزایش تولید داشت و حاضر نبود در زمان مناسب و با بررسیهای بیشتر این اقدام صورت گیرد.
یکی از این سه کشور که طرفدار افزایش تولید بود اعلام کرد که به طور انفرادی اقدام به افزایش تولید خواهد کرد که در مقابل ریاست جلسه (سرپرست وزارت نفت کشورمان) به درستی تذکر دادند که چنانچه کشوری رأساً اقدام به افزایش تولید نماید و باعث کاهش قیمتهای نفت شود مسئول این اقدام خود خواهد بود و از این رو در مقابل افکار عمومی کشور خود و سایر کشورهای تولیدکننده مسئول و پاسخگو باید باشد.
اقدامات خارج از عرف و عصبانیت فوقالعاده این کشور که اصرار بر افزایش تولید داشت زمانی به اوج رسید که متوجه شد اغلب کشورهای عضو اوپک با درخواست افزایش تولید مخالف هستند در حالی که انتظار داشت سایر کشورها با آن مخالفت نکنند اما اکثریت اعضا (کل کشورها به استثنای 3 کشور) به خاطر عدم اطمینانها در بخشهای تولید و سایر بخشها معتقد بود هر گونه افزایش تولید باید براساس منافع کشورهای عضو و براساس نیازهای واقعی بازار باشد.
قابل توجه اینکه در ماههای ژانویه و فوریه سالجاری میلادی تولید اوپک به حدود 30 میلیون بشکه در روز رسید که آن هم به دلیل افزایش تولید بزرگترین کشور تولیدکننده اوپک بود اما نکته جالب توجه اینکه همین کشور در ماههای مارس و آوریل سالجاری میلادی تولید خود را مجدداً به میزان کافی کاهش داد (حدود یک میلیون بشکه در روز) که این اقدام بیانگر عدم جذب بازار است.
نتیجه اینکه اکثریت اعضای اوپک در یک آزمون استقلال شرکت کرده و عدم تبعیت خود را از کشورهای مصرفکننده بویژه امریکا اعلام کرده و نشان دادند که جز به منافع خود به منافع دیگری (مصرفکنندگان...) نمیاندیشند و در این راستا نیز منطقی و صحیح اقدام خواهند کرد و به توصیهها و دستورالعملهای عوامل خارج از اوپک اعتنایی نخواهند داشت.